De Zoetwater Academie, het kennis- en leernetwerk van het Living Lab/Broedplaats Zoet Water Schouwen-Duiveland richt zich op het verspreiden en vastleggen van relevante kennis over zoet water. Het faciliteert het leren van de opgebouwde kennis en het leren van elkaar. We vroegen projectleiders Jouke Heringa en Denise van Eekeren naar hun ervaringen. Waar staan we nu en wat gaat komend voorjaar ons brengen?
Koppelen van vraag en aanbod voor leerplekken
Naast het organiseren van bijeenkomsten, webinars, veldbezoeken en meer, zorgen zij samen met anderen uit het ‘matchmaking’-team voor het koppelen van vraag en aanbod van stages, afstudeeronderzoeken, leerplekken en begeleide metingen in het veld. Het zorgen voor leerplekken is soms best een uitdaging, want belangen en verwachtingen kunnen niet helemaal overeenkomen.
Jouke licht dit toe: “In onze projecten bestaat behoefte aan kwalitatief goede en snelle resultaten of is de kennisvraag heel specifiek maar studenten hebben een veilige leeromgeving nodig waarin ze kunnen leren en dus ook fouten mogen maken.” Toch lukt het leerplekken te realiseren. We kijken met trots terug op een groeiende groep studenten van de Universiteit van Utrecht, Hogeschool Rotterdam, HAS Green Academy, Wageningen University & Research, Scalda en HZ University of Applied Sciences die bijdroegen aan projecten of op dit moment daarmee bezig zijn.
Realisatie in co-creatie
Voortdurend wordt gespeurd naar nieuwe onderwerpen en thema’s. Waaraan hebben de doelgroepen behoefte en willen zij meer weten? Wanneer kan daarover het beste iets worden georganiseerd en in welke vorm? “De input vanuit de groep betrokkenen en de mensen daaromheen is voor onze aanpak heel belangrijk. Die stimuleren we ook zoveel mogelijk. Uiteraard houden we daarnaast zelf ook onze ogen en oren open. Het realiseren van de kennisbijeenkomsten gaat altijd in co-creatie, het is een koppeling van inhoudelijke kennis en organiserend vermogen.”
Uitstraling, bereik en kruisbestuiving
Door corona waren de eerste bijeenkomsten online en dat leverde ook een voordeel op. Jouke: “Deze webinars werden goed bezocht en trokken zo’n 80 tot 100 deelnemers binnen en buiten de provincie, tot in het hoge noorden. We realiseerden daarmee een enorme uitstraling en bereik naar de rest van het land. Er ontstond kruisbestuiving en kennisuitwisseling met anderen, bijvoorbeeld met organisaties in het noorden van het land die zich ook op droogte en verzilting in kustgebieden richten en bepaalde waterexpertise in huis hebben. Heel gunstig voor de verdere ontwikkeling van het kennis- en leernetwerk.”
Het vastleggen van de gepresenteerde kennis blijkt in een behoefte te voorzien. Het gaat ook over de bestendiging van bestaande en gedeelde kennis, om kennisborging. Alle resultaten zijn opgenomen in de digitale bibliotheek. Je kunt de kennis nog eens op je gemak tot je nemen en mensen die een bijeenkomst niet konden bijwonen, kunnen op eigen gelegenheid terugkijken.
Denise vervolgt: “Het samen met anderen uit ons netwerk optrekken om tot een mooi programma te komen, het snelle schakelen en de samenwerking, werkt heel erg goed. Daar kijken we met een voldaan gevoel op terug. Dat geldt ook voor de afwisseling die we bieden in fysieke en online bijeenkomsten, maar ook door het veld in te gaan.”
Na de eerste webinars volgden meerdere fysieke bijeenkomsten, met meer mogelijkheden voor persoonlijk contact en ruimte voor netwerken. In 2022 werden vijf kennisbijeenkomsten en een webinar georganiseerd:
- Kansen van kleinschalige zoetwateroplossingen voor agrariërs (februari)
- Verslemping, hoe ga je hiermee om? (maart)
- Resultaten Samenwerken voor zoet water voor agrariërs (juni)
- Eindbijeenkomst “Samenwerken voor zoet water” (juni)
- Informatiebijeenkomst investeringsvouchers voor duurzame zoetwateroplossingen (juni)
- Informatiebijeenkomst investeringsvouchers voor duurzame zoetwateroplossingen (november)
Er is geïnvesteerd in een community met de opzet van een LinkedIn-groep. Tot nu toe bleef het vooral bij ‘zenden’ en ook groeit de groep niet echt. Hier moeten we misschien nog wat meer op gaan inzetten. Maar het kan ook zijn dat onze doelgroep, met een van zichzelf al heel sterk netwerk, hier minder behoefte aan heeft. Heeft het voor hen wel toegevoegde waarde?
Inspiratie en praktijkervaringen
Geconstateerd wordt dat er behoefte is om meer kennis van buiten Schouwen-Duiveland naar binnen te halen. Inspiratie voor zoetwateroplossingen uit de rest van Nederland is interessant voor de agrariërs, maar ook voor natuurorganisaties, experts en overheden. Hiermee gaan we komend voorjaar aan de slag. Verder gaan we meer veldbezoeken en praktijkervaringen centraal te stellen. Het is voor onze doelgroep erg prettig als zij op een bedrijf dat zoetwatermaatregelen heeft getroffen, kunnen zien hoe het werkt en ze vragen kunnen stellen. Op het programma van de zoetwateracademie staat o.a. een reeks webinars, veldbezoeken en een bijeenkomst over groenbemesters en niet kerende grondbewerking (in januari/februari). Ook wordt een zoetwatermarkt voorbereid die zoetwateroplossingen laat zien met voorbeelden uit andere sectoren.
Daarnaast wordt er gewerkt aan de zogenaamde kieswijzer zoet water, die agrariërs en hun adviseur kan helpen om inzicht te krijgen in de kansrijkheid van zoetwatermaatregelen in concrete situaties. In de kieswijzer is de beschikbare kennis over ondergrondse en bovengrondse maatregelen gebundeld en gekoppeld aan vraag en aanbod van water, governance (wet- en regelgeving) en mogelijke risico’s. De kieswijzer is momenteel in de testfase en komt naar verwachting voor de zomer in digitale vorm beschikbaar.
Dit project is een onderdeel van de Broedplaats Zoet Water Schouwen-Duiveland. Het is mogelijk gemaakt met steun van het Interbestuurlijk Programma Vitaal Platteland Zuidwestelijke Delta (IBP-VP-ZWD) en subsidie van provincie Zeeland.
